Doe geen 'onzinbod' op Marktplaats!

Wat is de waarde van een grammofoonplaat, Chinese vaas of tuinkabouter op Marktplaats? Opvallend vaak heeft de aanbieder geen idee en mag je als koper 'vrij bieden'. Maar gaan we daarin mee en verzinnen we zelf iets – een bescheiden bedrag; het is tenslotte een (voorzichtig) eerste bod – dan krijgen we een boze mail: we hebben een 'onzinbod' uitgebracht. Wat gaat hier mis?

Marktplaats.nl is indrukwekkend groot. Het is een handelsplatform waar dure spullen worden aangeboden, maar net zo goed een rommelmarkt waar brave burgers voor een habbekrats hun oude boeken, speelgoed of keukengerei van de hand doen. Er is van alles te vinden en ook verkopers zijn er in soorten en maten. Verzamelaars die dubbele postzegels willen ruilen, mensen die de zolder hebben opgeruimd, teleurgestelde consumenten die van een miskoop af willen en mensen die een 'niet leuk' cadeautje hebben gekregen voor hun verjaardag of Sinterklaas. (Vooral in januari wemelt het op Marktplaats van de staafmixers, cd's waar we niet naar luisteren en het laatste boek van Nico Dijkshoorn.) Maar ook professionele handelaren zijn er actief, webwinkeliers en (helaas ook) oplichters.

Opvallend is dat vooral de eerste categorie – de doorgaans betrouwbare kleine particulier die zijn 'overcomplete' braadpan of strijkplank een nieuw leven gunt – zich in veel gevallen geen raad weet met de prijs van een product. 'Vrij bieden' staat er dan. 'Plaats een bod' staat met witte letters geschreven in een blauwe knop waarop de geïnteresseerde bezoeker (en potentiële koper) kan klikken.

Wat is 'vrij bieden'?

'Vrij bieden' betekent bieden 'hoger dan nul euro'. Dat begint dus bij € 0,01. Maar pas op: daar wordt niet iedere verkoper blij van. Soms worden we al in de begeleidende advertentietekst gewaarschuwd voor 'onzinbiedingen'. Gaan we vervolgens aan de chat en informeren we wat een 'onzinbieding' eigenlijk is – en vanaf welk bedrag een bod dan wel in goede genade valt – dan komen we er soms uit.

Maar lang niet altijd. Stel: een elpee van de Rolling Stones uit 1964 staat op Marktplaats en we mogen 'vrij bieden'. Dat heeft nog niemand gedaan, terwijl de plaat al langer dan een maand online staat. We zijn de kwaadste niet en bieden 'gul' tien euro. Dat is oneindig veel meer dan de nul euro die tot dusver is geboden. Maar dan wordt het spannend.

Boos

De telefoon piept en kraakt. Verkoper Henk. Hij klaagt dat dit unieke album 'minstens dertig euro' waard is. We hebben een 'onzinbod' uitgebracht en dat vindt Henk niet leuk. Henk is boos. Wat denken we wel, een originele persing uit 1964 van de grootste rock 'n' rollband aller tijden voor een tienje?

We gaan voorzichtig een discussie aan met Henk. Als Henk zeker denkt te weten dat de elpee minstens dertig euro waard is, waarom staat er dan niet 'bieden vanaf dertig euro' bij de advertentie, in plaats van het gewraakte 'vrij bieden'? Maar vooral: hoe komt Henk erbij dat de plaat dertig euro waard is als in meer dan een maand tijd nog helemaal niemand ook maar enige interesse heeft getoond?

De hoogste bieder

Marktplaats is een site waarop vooral amateurverkopers actief zijn. Die zijn lang niet allemaal bekend met de wetten van de vrije markt van vraag en aanbod, waar het niet de verkoper is die de waarde van een product bepaalt. Die waarde is de prijs die de hoogste bieder bereid is ervoor te betalen, (helaas) lang niet altijd de prijs die de verkoper wil hebben.

Natuurlijk, marktwerking heeft tijd nodig en het is onredelijk om al na een uur te concluderen dat een product niks waard is als (nog) niemand erop heeft geboden. Maar na een maand ligt dat anders. Als na een hele maand nog steeds niemand heeft geboden terwijl dat al kan vanaf één cent, dan is het jammer voor Henk en consorten, maar dan is zijn plaat in ieder geval niet de gewenste dertig euro waard.

Misschien een beter idee: houd de elpee lekker zelf; de gevoelswaarde van zo'n Stonesplaat is vast veel groter. Bovendien heeft niemand dan last van een andere irritatie op Marktplaats en andere sites voor tweedehands spullen: de verzendkosten. Die zijn vooral met elpees torenhoog.